Szanowny Rodzicu!
Wszyscy mamy te same podstawowe potrzeby:
- fizjologiczne (np. potrzeba snu, jedzenia),
- bezpieczeństwa,
- miłości, akceptacji,
- szacunku i uznania,
- poznawania świata, rozwijania zdolności i zainteresowań.
Pamiętaj, że dziecko w wieku przedszkolnym:
- chce jednocześnie doznawać opieki i być samodzielne,
- kiedy czegoś pragnie i tego nie dostaje, bardzo to przeżywa,
- z trudem przychodzi mu czekanie, odkładanie przyjemności na później,
- często nie potrafi uwzględnić punktu widzenia innej osoby,
- dopiero uczy się zasad życia w grupie.
Każde dziecko od czasu do czasu zachowuje się w sposób, który może być dla Ciebie nie do zaakceptowania. Zazwyczaj dzieje się tak, kiedy jakieś ważne potrzeby dziecka nie mogą być zaspokojone, a ono nie potrafi sobie z tym poradzić. Bywa, że zachowania agresywne stają się dla dziecka podstawowym sposobem zaspokojenia potrzeb.
Dlatego jeżeli Twoje dziecko:
- kopie, gryzie inne dzieci,
- wyrywa im zabawki,
- rzuca przedmiotami,
- używa brzydkich wyrazów, przezywa innych, to prawdopodobnie nauczyło się w ten sposób radzić sobie z własnymi emocjami.
Jak możesz pomoc swojemu dziecku?
- Wytłumacz maluchowi, że wszystkie uczucia, jakich doznaje, są „w porządku”, że akceptujesz je całkowicie, razem z jego emocjami.
- Ustal razem z dzieckiem, jakie zachowania są niedopuszczalne w Waszym domu. Ustalenia powinny obowiązywać wszystkich członków rodziny.
- Umów się z dzieckiem, w jaki sposób może bezpiecznie wyrażać swoją złość (np. wolno tupać, narysować złość).
- Podpowiedz dziecku, jak może się uspokoić w przypadku narastającej złości (np. wziąć głęboki oddech, policzyć do trzech, zrobić kilka przysiadów)
- Okaż cierpliwość. Dziecko może się stopniowo nauczyć, jak radzić sobie bez agresji, jednak jest to proces długotrwały.
W razie silnego wybuchu złości:
- Jeżeli dziecko wyraża złość w sposób niezagrażający sobie i innym (np. kładzie się na ziemi i wali rękami i nogami, stoi i krzyczy), obserwuj je niezauważalnie dla niego, czekając, aż się uspokoi.
- Jeżeli dziecko wyraża złość poprzez atak na kogoś lub niszczenie przedmiotów, przytrzymaj je, aż się wyciszy.
- Porozmawiaj z dzieckiem dopiero, gdy się uspokoi, i wyciągnij konsekwencje.
- Spraw, żeby w świecie dziecka było jak najwięcej dobrych doświadczeń!
- Wykorzystaj każdą sposobność, aby pochwalić dziecko, docenić jego starania, pokazać mocne strony.
- Baw się z dzieckiem, najlepiej codziennie przez mniej więcej 20 minut, pozwól mu być w tej zabawie przewodnikiem – niech wybiera, wymyśla reguły gry. Taka zabawa pogłębi Twoją więź z dzieckiem, zaspokoi jego potrzebę uznania i akceptacji.
Pamiętaj: skoro dziecko uczy się zachowań agresywnych, może też się ich oduczyć. W różnych sytuacjach życia codziennego pokazuj dziecku własnym przykładem, jak konstruktywnie można sobie radzić ze złością, rozwiązywać spory, osiągać upragnione cele.
Źródło: „Wychowanie w przedszkolu”, luty 2/2016
Przygotowała Ewa Poździk – pedagog